Parafia pod wezwaniem NMP Gwiazdy Morza w Ustce

W naszej parafii sakrament chrztu świętego udzielany jest w II - gą i IV - tą niedzielę  miesiąca na Mszy Świętej o godz. 11:00.

Chrzest dziecka zgłoszony winien być z miesięcznym wyprzedzeniem. Niezbędnym dokumentem jest akt urodzenia dziecka.

Chrzest ? w chrześcijaństwie obrzęd nawrócenia i oczyszczenia z grzechów, mający postać sakramentalnego obmycia wodą, któremu towarzyszy słowo. Chrześcijanie wierzą, że jednoczy on z tajemnicą paschalną, męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa dla uzyskania przebaczenia wszystkich grzechów i odrodzenia do nowego życia w Duchu Świętym, życia w wieczności. Jest to obrzęd wyznania wiary, czyniący członkiem Kościoła-Ciała Chrystusa. Rytuał chrztu chrześcijańskiego ma swe odległe korzenie w chrzcie jordańskim udzielanym przez Jana Chrzciciela mieszkańcom Jerozolimy, bezpośrednie zaś we chrzcie Chrystusa w Jordanie. Poza chrześcijaństwem formą zewnętrznie podobną do chrztu są obmycia rytualne. Do tej pory w judaizmie praktykowane jest obmycie z rytualnej nieczystości, chasydzi czynią to w specjalnie do tego przeznaczonym baseniku zwanym mykwą. Obmycie rytualne jest praktykowane również w wielu innych religiach.

Etymologia i znaczenie słowa chrzest

Pochodzenie polskiego słowa chrzest oraz pokrewnych słów w innych językach słowiańskich np. křest w czeskim czy ???????? w rosyjskim nie jest całkiem jasne. Wywodzi się je w ostatecznym rachunku od imienia Chrystusa (łacińskie Christus, greckie Khristos - od khrein - namaszczać). Słowo chrzest nie jest więc przekładem greckiego i nowotestamentowego wyrazu baptidzo, które w większości polskich przekładów Biblii tłumaczone jest na chrzest, a dosłownie znaczy "zanurzenie".

Chrzest w Biblii

Używane w Biblii greckie słowo ???????, które tłumaczone jest na język polski jako chrzest, oznacza zanurzenie. Już w Starym Testamencie można naleźć obrzędy analogiczne do nowotestamentowego chrztu. Ewangelie zawierają opis chrztu Jezusa. Dzieje Apostolskie wzmiankują także o chrztach:

• 3 tysięcy osób w Jerozolimie podczas Pięćdziesiątnicy;
• mężczyzn i kobiet w Samarii;
• eunucha z Etiopii;
• apostoła Pawła;
• Korneliusza i jego domu;
• Lidii z Tiatyry i jej domu;
• stróża więziennego i jego domu;
• wielu Koryntian.

Chrzest ustanowił Jezus Chrystus przed swoim wniebowstąpieniem, mówiąc do Apostołów: ?Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem? (Mt 28,19-20).

Chrzest w pierwszych wiekach Kościoła

Chrzest w pierwszych wiekach najchętniej udzielano w trakcie liturgii paschalnej. Jego celebracja była zawsze poprzedzona przygotowaniem: kandydat do chrztu odpowiadał na trzy pytania dotyczące podstawy wiary, a następnie zanurzano go w wodzie. Wczesnochrześcijański traktat Pierwsza Apologia św. Justyna jest świadkiem bardzo wczesnego sposobu przygotowania do chrztu i udzielania go:

?... ci, którzy uwierzyli w prawdziwość naszej nauki i naszych wypowiedzi, ślubują, że zgodnie z nimi wieść będą życie. Wówczas uczymy ich, jak mają się modlić, jak pościć, jak prosić Boga o odpuszczenie dawniej popełnionych grzechów - przy czym sami także modlimy się i pościmy wraz z nimi. Następnie prowadzimy ich do miejsca, gdzie znajduje się woda i tam dostępują oni odrodzenia w taki sam sposób, w jaki myśmy go dostąpili, mianowicie zostają skąpani w wodzie w imię Boga Ojca i Pana wszechrzeczy, w imię Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego, oraz w imię Ducha Świętego.? (1 Apologia 65)

Już od początku zanurzeniu w wodę towarzyszyły różne ryty pomocnicze jak namaszczenie olejem świętym, naznaczenie znakiem krzyża, będącego pierwotnie hebrajską literą Tau - symbolem imienia Bożego. Następowało również nałożenie białej szaty, czasem też nałożenie wieńca z zielonych liści oraz wypicie źródlanej wody chrzcielnej - symbolu Ducha Świętego. Potem następowała katecheza pochrzcielna, która była pierwowzorem katechez mistagogicznych z IV w. Przybierała ona formę homilii wielkanocnej, która w chrześcijańskiej celebracji paschalnej zastąpiła hagadę o wyzwoleniu Izraelitów z domu niewoli w Egipcie, stanowiącą centralny element celebracji żydowskiego sederu paschalnego. Po homilii następowała agapa, będąca kontynuacją drugiej części żydowskiego świętowania Paschy - uczty paschalnej. Następnie nowoochrzczeni prowadzeni byli na zebranie, gdzie po raz pierwszy uczestniczyli w Eucharystii.

Stosunkowo prędko ukształtowało się przygotowanie do chrztu w formie katechumenatu, który zawierał dwa okresy przygotowania katechetycznego, duchowego i moralnego.

1.    Pierwszy dłuższy okres przygotowania. W jego trakcie poddawano kandydata kilku skrutiniom, w których sprawdzano jak zmienia się jego mentalność i życie pod wpływem poznawania Chrystusa dzięki słuchaniu słowa Bożego i kerygmatycznych katechez. Na pewnym etapie katechumen wyrzekał się szatana, a po jakimś czasie składał publiczne wyznanie wiary (tzw. reditio symboli). Św. Augustyn opisuje takie wyznanie wiary i poruszenie, jakie ono wywołało, znanego wówczas filozofa Mariusza Wiktoryna. Zachowały się katechezy przedchrzcielne m.in. Cyryla Jerozolimskiego,  św. Jana Chryzostoma oraz Ambrożego z Mediolanu.

2.    Bezpośrednie przygotowanie. Polegało ono na podjęciu postu i modlitwy, rozumianych jako egzorcyzm, w czasie bezpośrednio poprzedzającym noc paschalną, kiedy to celebrowano chrzest.

Chrzest w pierwszym okresie zwykle dokonywał się w bieżącej wodzie przez zanurzenie. Nieco później, gdy po edykcie mediolańskim zaczęto budować kościoły, umieszczano w nich baptysteria w formie sadzawek lub baseników chrzcielnych. Zanurzenia dokonywano trzykrotnie, wymawiając za każdym razem imię poszczególnych Osób Boskich: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Świadectwa tej formuły trynitarnej znajdziemy już u pierwszych Ojców apostolskich: np. w Liście Klemensa czy u Ignacego Antiocheńskiego w Liście do Magnezjan. Po wyjściu z wody następowało namaszczenie i nałożenie rąk. Nowy chrześcijanin był odtąd dopuszczony do wspólnej liturgii, do pocałunku pokoju i do Eucharystii.

Kościół katolicki

Katolicki chrzest najczęściej jest dokonywany przez polanie głowy wodą. Chrzest to sakrament będący znakiem oczyszczenia z grzechu pierworodnego, odrodzenia duchowego oraz włączenia do Kościoła i zjednoczenia z nim. Wyraża ponowne narodziny, jest znakiem ukochania ludzi przez Boga i ustanowienia ich swoimi dziećmi. Przyjęcie chrztu oznacza, że człowiek staje się chrześcijaninem i może przyjmować inne sakramenty.

Obrzęd udzielany jest przez polanie głowy wodą i wypowiedzenie słów: Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. W przypadku zagrożenia życia wystarczy, aby uczyniła to jakakolwiek osoba, nawet niewierząca, ale zwykle chrzest jest udzielany przez księdza podczas niedzielnej mszy i obejmuje także wyznanie wiary przez obecnych, namaszczenie głowy katechumena krzyżmem świętym, włożenie białej szaty, wręczenie zapalonej świecy ojcu lub ojcu chrzestnemu i inne obrzędy. Tradycyjnie z obrzędem chrztu wiąże się nadanie imienia. Kościół chrzci dzieci, jeżeli rodzice zobowiązują się wychowywać je w wierze katolickiej (jeżeli będzie to niemożliwe, ten obowiązek spada na rodziców chrzestnych). Zwyczajnym szafarzem chrztu jest kapłan lub diakon, nadzwyczajnym szafarzem chrztu może być każdy człowiek, udzielający chrztu drugiej osobie zazwyczaj w wyjątkowych okolicznościach w imię Trójcy Świętej. Materią tego sakramentu jest woda, a formą słowa: (Imię), ja Ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.

Bierzmowanie

Istota i znaczenie

Istotą tego sakramentu jest przekazanie Ducha Świętego, umocnienie wiary oraz uzdolnienie do świadczenia o niej oraz jej obrony. Jednoczy ściślej z Jezusem Chrystusem. Katolika włącza w misję ewangelizacyjną Kościoła katolickiego. Rytuał ten jest biblijną podstawą dla rzymskokatolickiego sakramentu bierzmowania. Udziela go również cerkiew prawosławna, ale wkrótce po chrzcie (czyli niemowlętom). Bierzmowanie bywa też praktykowane przez niektóre kościoły protestanckie, ale (z wyjątkiem kościoła anglikańskiego) nie traktują one tego obrządku jako sakramentu.

Biblijne podstawy sakramentu bierzmowania:

Dz 8,17 ? Wtedy więc wkładali [Apostołowie] na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego.

Dz 9,17 ? Wtedy Ananiasz poszedł. Wszedł do domu, położył na nim ręce i powiedział: ?Szawle, bracie, Pan Jezus, który ukazał ci się na drodze, którą szedłeś, przysłał mnie, abyś przejrzał i został napełniony Duchem Świętym?.

Dz 19,6 ? A kiedy Paweł włożył na nich ręce, Duch Święty zstąpił na nich. Mówili też językami i prorokowali.

Historia sakramentu

Nazwa "bierzmowanie" powstała od staropolskiego słowa "bierzmo", co oznaczało belkę podtrzymującą drewniany pułap domu, strop. Bierzmowanie jest to zatem podtrzymywanie, umacnianie wiary.

Praktyka katolicka

W Kościele rzymskokatolickim bierzmowanie odgrywa rolę wyznania wiary, niejako świadomego, bo dokonywanego w wieku dorosłym (lub zbliżonym do dorosłości) powtórzenia chrztu. Pod tym względem bierzmowanie odpowiada protestanckiej konfirmacji i żydowskiej bar micwie i jest znakiem przejścia do dojrzałości religijnej. Innymi nazwami sakramentu bierzmowania są: sakrament dojrzałości chrześcijańskiej, sakrament umocnienia w wierze oraz sakrament dopełnienia.

Udzielanie sakramentu jest w Kościele katolickim zarezerwowane dla biskupów i są tam oni zwyczajnymi szafarzami tego sakramentu. Nadzwyczajnym szafarzem tego sakramentu w Kościele katolickim jest każdy kapłan upoważniony do tego przez biskupa. W razie niebezpieczeństwa śmierci, sakramentu tego może udzielić każdy proboszcz lub każdy ksiądz, zgodnie z kanonem 883 kodeksu prawa kanonicznego z 1983. Ważną osobą na bierzmowaniu jest świadek. Jest on świadkiem umocnienia wiary bierzmowanego. Kładzie on prawą dłoń na prawym ramieniu bierzmowanego. Świadkiem może być rodzic. W razie nieprzewidywanych okoliczności, np. nagłe zasłabnięcie świadka, ktoś inny może go zastąpić.

Materia i forma sakramentu:

• Materia bliższa ? krzyżmo święte;
• Materia dalsza ? namaszczenie krzyżmem.

• Forma ? słowa: (łac.) Accipe Signaculum doni Spiritus Sancti ? Przyjmij znamię daru Ducha Świętego!

Spotkania dla dzieci przystępujących do I Komunii Świętej 19 września 2020 r.

2 września -  środa - godz. 16:00

7 września - poniedziałek  - godz. 16:00

9 września - środa - godz. 16:00

14 września - poniedziałek - godz. 19:00 - próba z rodzicami

16 września - środa godz. 19:00 - próba z rodzicami

17 września - czwartek - godz. 18:30 przygotowanie kościoła na uroczystość

18 września -  piątek - 16:30 pierwsza spowiedź

19 września - sobota - 11:00 uroczystość I Komunii Świętej

Eucharystia - z greckiego ?????????? (eucharistía), czyli "dziękczynienie". Termin "komunia" pochodzi od łacińskiego communio (wspólnota) na pamiątkę ostatniego posiłku Chrystusa.

Biblia o Eucharystii:

1.    Ustanowienie Eucharystii: "A gdy oni jedli, wziął Jezus chleb i pobłogosławił, łamał i dawał uczniom, i rzekł: Bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje. Potem wziął kielich i podziękował, dał im, mówiąc: Pijcie z niego wszyscy; albowiem to jest krew moja nowego i wiecznego przymierza, która się za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. Ale powiadam wam: Nie będę pił odtąd z tego owocu winorośli aż do owego dnia, gdy go będę pił z wami na nowo w Królestwie Ojca mego. A gdy odśpiewali hymn, wyszli ku Górze Oliwnej." (Mt 26, 26-30)

2.    Napomnienie Apostoła Pawła do godnego spożywania Eucharystii Wieczerzy Pańskiej: "Tak więc, gdy się zbieracie, nie ma u was spożywania Wieczerzy Pańskiej. Każdy bowiem już wcześniej zabiera się do własnego jedzenia, i tak się zdarza, że jeden jest głodny, podczas gdy drugi jest nietrzeźwy. Czyż nie macie domów, aby tam jeść i pić? Czy chcecie znieważać Boże zgromadzenie i zawstydzać tych, którzy nic nie mają? Cóż wam powiem? Czy będę was chwalił? Nie, za to was nie pochwalę. Ja bowiem otrzymałem od Pana to, co wam przekazałem, że Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb i dzięki uczyniwszy połamał i rzekł: To jest Ciało moje które za was będzie [wydane]. Czyńcie to na moją pamiątkę! Podobnie, skończywszy wieczerzę, wziął kielich, mówiąc: Ten kielich jest Nowym Przymierzem we Krwi mojej. Czyńcie to, ile razy pić będziecie, na moją pamiątkę! Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie, aż przyjdzie. Dlatego też kto spożywa chleb lub pije kielich Pański niegodnie, winny będzie Ciała i Krwi Pańskiej. Niech przeto człowiek baczy na siebie samego, spożywając ten chleb i pijąc z tego kielicha. Kto bowiem spożywa i pije nie zważając na Ciało [Pańskie], wyrok sobie spożywa i pije. Dlatego to właśnie wielu wśród was słabych i chorych i wielu też umarło. Jeżeli zaś sami siebie osądzimy, nie będziemy sądzeni. Lecz gdy jesteśmy sądzeni przez Pana, upomnienie otrzymujemy, abyśmy nie byli potępieni ze światem. Tak więc, bracia moi, gdy zbieracie się by spożywać [wieczerzę], poczekajcie jedni na drugich! Jeżeli ktoś jest głodny, niech zaspokoi głód u siebie w domu, abyście się nie zbierali ku potępieniu [waszemu]. Co do reszty, zarządzę, gdy do was przybędę. " (1 Kor 11, 20-34)

3.    Niepowtarzalność ofiary Jezusa: "Chrystus bowiem wszedł nie do świątyni, zbudowanej rękami ludzkimi, będącej odbiciem prawdziwej (świątyni), ale do samego nieba, aby teraz wstawiać się za nami przed obliczem Boga, nie po to, aby się często miał ofiarować jak arcykapłan, który co roku wchodzi do świątyni z krwią cudzą. Inaczej musiałby cierpieć wiele razy od stworzenia świata. A tymczasem raz jeden ukazał się teraz na końcu wieków na zgładzenie grzechów przez ofiarę z samego siebie. A jak postanowione ludziom raz umrzeć, a potem sąd, tak Chrystus raz jeden był ofiarowany dla zgładzenia grzechów wielu, drugi raz ukaże się nie w związku z grzechem, lecz dla zbawienia tych, którzy Go oczekują" (Hbr 9, 24-28)

4.    Niepowtarzalność ofiary Jezusa: "Na mocy tej woli uświęceni jesteśmy przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz na zawsze. Wprawdzie każdy kapłan staje codziennie do wykonywania swej służby, wiele razy te same składając ofiary, które żadną miarą nie mogą zgładzić grzechów. Ten przeciwnie, złożywszy raz na zawsze jedną ofiarę za grzechy, zasiadł po prawicy Boga, oczekując tylko, aż nieprzyjaciele Jego staną się podnóżkiem nóg Jego. Jedną bowiem ofiarą udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęcani." (Hbr 10, 10-14)

5.    "Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie, aż przyjdzie. Dlatego też kto spożywa chleb lub pije kielich Pański niegodnie, winny będzie Ciała i Krwi Pańskiej." (1 Kor 11, 26-27)

6.    "Ciało moje jest prawdziwym pokarmem, a Krew moja jest prawdziwym napojem. Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a Ja w nim. Jak Mnie posłał żyjący Ojciec, a Ja żyję przez Ojca, tak i ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie. To jest chleb, który z nieba zstąpił - nie jest on taki jak ten, który jedli wasi przodkowie, a poumierali. Kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki." (J 6, 55-58)

7.    "A gdy jedli, wziął chleb, odmówił błogosławieństwo, połamał i dał im mówiąc: ?Bierzcie, to jest Ciało moje?. Potem wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie dał im, i pili z niego wszyscy. I rzekł do nich: ?To jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana. Zaprawdę, powiadam wam: Odtąd nie będę już pił z owocu winnego krzewu aż do owego dnia, kiedy pić go będę nowy w królestwie Bożym?." (Mk 14, 22-25)

Sprawowanie Eucharystii:

Liturgia Eucharystii nie zawsze wyglądała tak jak obecnie. Zawsze jednak polegała na wypowiadaniu przepisanych modlitw i spożywaniu konsekrowanego Chleba i Wina. Około X wieku wprowadzono podniesienie, jako ukazanie wiernym konsekrowanych świętych postaci.

Materią sakramentu jest chleb pszenny i wino z owocu winogron.

Porządek celebracji liturgii Eucharystii w obrządku łacińskim nazywany jest Mszą Świętą.

Magisterium Kościoła katolickiego poucza, że Msza jest wspomnieniem tajemnic męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa i ich sakramentalnym uobecnieniem. W okresie po Soborze Trydenckim, podkreślano szczególnie wymiar ofiarny śmierci Chrystusa na krzyżu i to, że Eucharystia jest jej uobecnieniem, a więc ofiarą mającą przez łaskę zbawczy wpływ na wszechświat. Podkreślanie wymiaru ofiarnego było reakcją Magisterium Kościoła na poglądy ojców protestantyzmu, którzy widzieli w eucharystii jedynie ucztę paschalną. Dlatego w praktyce duszpasterskiej mówi się o składaniu ofiary mszy św. w różnych intencjach, także za zmarłych, będących w czyśćcu. Nie jest ona jednak rozumiana przez Magisterium Kościoła katolickiego jako osobna, odrębna od ofiary Chrystusa na krzyżu, lecz jest przywołaniem i uczestnictwem w tej ostatniej.

Postanowienia Soboru Trydenckiego dotyczące Eucharystii:

1.    "Jeżeli ktokolwiek zaprzeczy, że ciało i krew razem z duszą i Bóstwem naszego Pana Jezusa Chrystusa, a więc cały Chrystus są prawdziwe, rzeczywiście i cieleśnie obecne w sakramencie Przenajświętszej Eucharystii i jeżeli twierdzi, że jest On tam tylko w sposób symboliczny ? to niech będzie przeklęty!"

2.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, że materia chleba i wina pozostaje w sakramencie Przenajświętszej Eucharystii razem z ciałem i krwią naszego Pana Jezusa Chrystusa... ? niech będzie przeklęty!"

3.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, że Chrystus ? Jednorodzony Syn Boga nie powinien być czczony w świętym sakramencie Eucharystii i publicznie uwielbiony (w Latrii), i że nie należy Mu oddawać czci w zewnętrznych, uroczystych procesjach zgodnie z chwalebnymi i powszechnymi obrzędami i zwyczajami Kościoła Świętego i że uwielbiający Go są bałwochwalcami ? niech będzie przeklęty!".

4.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, że w Mszy nie jest ofiarowana Bogu prawdziwa ofiara, lub że to, co jest ofiarowane, to nic innego jak tylko Chrystus oddany do zjedzenia, to niech będzie wyklęty".

5.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, że przez słowa: "Czyńcie to na moją pamiątkę", Chrystus nie uczynił apostołów kapłanami, lub że nie ustanowił, że oni sami oraz inni kapłani mają ofiarować Jego ciało i krew, to niech będzie przeklęty".

6.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, że ofiara mszy ma na celu jedynie oddanie chwały i dziękczynienie, lub że jest jedynie upamiętnieniem ofiary spełnionej na krzyżu i że nie ma w niej mocy przebłagalnej, lub że przynosi ona pożytek jedynie temu, kto ją przyjmuje i nie powinna być ofiarowana za żywych jak i umarłych, z przyczyny grzechów, kary uświęcenia oraz innych potrzeb, to niech będzie przeklęty".

7.    "Jeżeli ktokolwiek będzie twierdził, ze przez ofiarę Mszy popełniane jest bluźnierstwo wobec najświętszej ofiary Jezusa Chrystusa na krzyżu, niech będzie przeklęty".

Sobór watykański II przypomniał, że Msza jest sakramentem paschalnym - Chrystus pozostawił "sakrament miłosierdzia, znak jedności, węzeł miłości, ucztę paschalną, w której pożywamy Chrystusa, w której dusza napełnia się łaską i otrzymuje zadatek przyszłej chwały". A więc Eucharystia nie jest sprawowaniem samej tylko zbawczej śmierci Chrystusa, ale także Jego przejścia (gr. pascha) ze śmierci do życia w zmartwychwstaniu, gdzie Chrystus jest Barankiem paschalnym, sprawiającym wyzwolenie duchowe wiernych uczestniczących w celebracji. Wyzwoleni z niewoli grzechu, wierni stają się wolni, aby kochać. To jest najważniejsze przykazanie Chrystusa, przekazane właśnie w trakcie pierwszej Eucharystii - Wieczerzy Pańskiej. Figurą i zapowiedzią wyzwolenia, które sprawia łaska Eucharystii, było wyjście Izraela z domu niewoli - z Egiptu, obchodzone w Judaizmie po dziś dzień w święcie Paschy poprzez wieczerzę sederową. W trakcie sprawowania Eucharystii dokonuje się przeistoczenie (transsubstancjacja) chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. Termin ten wszedł do użycia w teologii katolickiej wraz z potrzebą uściślenia rozumienia Eucharystii jako sakramentu. Spory dotyczące znaczenia sakramentalnej obecności Chrystusa w Eucharystycznych postaciach rozpoczęły się stosunkowo późno, wraz z początkiem drugiego tysiąclecia. Po raz pierwszy powszechnie dotąd przyjmowaną prawdę o realnej obecności Chrystusa pod Postaciami Chleba i Wina ujął w sformułowanie dogmatyczne Sobór laterański IV (1215). W Kościele rzymskokatolickim obrządku łacińskiego komunia wiernych udzielana jest z reguły pod jedną postacią ? chleba, chociaż dozwolona jest komunia pod dwiema postaciami w małych grupach oraz, w pewnych okolicznościach, w celebracjach parafialnych.

Sakrament pokuty i pojednania ? jeden z sakramentów w katolicyzmie, anglikanizmie i prawosławiu. W Kościele rzymskokatolickim polega na wyznaniu grzechów przez wiernego (zwanego penitentem) duchownemu (zwanemu spowiednikiem). "Katechizm" określa sakrament pokuty następująco: "... jest to sakrament, w którym Pan Jezus przez usta kapłana odpuszcza nam grzechy po Chrzcie popełnione".

Podstawy:

Ewangelia wg św. Jana: "Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane" (J 20, 22b-23)

W teologii katolickiej podstawą biblijną sakramentu jest Ewangelia Jana, w której Jezus nadaje uczniom władzę odpuszczania i zatrzymywania grzechów. Choć najważniejszą częścią spowiedzi jest wyznanie grzechów i otrzymanie rozgrzeszenia, to stanowi ona także pewne przewodnictwo w sprawach sumienia. W praktyce sakrament jest realizowany w małej kabinie (zwanej konfesjonałem, choć nie musi), co ma za zadanie oddzielenie się penitenta i udzielającego sakramentu od reszty wiernych i tym samym zapewnić tajemnicę spowiedzi. Dla ważności tego sakramentu obok wyznania grzechów oraz odpowiedniej formuły i gestów liturgicznych niezbędna jest skrucha, czyli żal za grzechy, mocne postanowienie poprawy oraz pokuta, będące odpowiedzią grzesznika na łaskę.

W sytuacjach niezbędnych (np. zbiorowego zagrożenia życia) kapłan może udzielić rozgrzeszenia zbiorowego (absolucja zbiorowa), możliwy jest też udział pośrednika między wierzącym a kapłanem (np. tłumacza). Pośrednika również obowiązuje tajemnica spowiedzi.

Warunki sakramentu pokuty:

1.    Rachunek sumienia.

2.    Żal za grzechy.

3.    Mocne postanowienie poprawy.

4.    Szczera spowiedź.

5.    Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu.

Trzy akty penitenta:

Zgodnie z Katechizmem Kościoła Katolickiego, sakrament pokuty składa się z trzech aktów penitenta oraz z rozgrzeszenia kapłana. Aktami penitenta są:

1.    Żal za grzechy.

2.    Spowiedź lub ujawnienie grzechów przed kapłanem.

3.    Postanowienie wypełnienia zadośćuczynienia i czynów pokutnych.

Historia:

W Kościele starożytnym kwestia pokuty i praktyk pokutnych nie była uregulowana. W III w. rozpowszechnił się zwyczaj jednorazowej pokuty, której poddawano się dopiero na łożu śmierci. Z obszarów irlandzko-anglosaskich w VI w. rozpowszechniła się na powrót praktyka pokuty wielokrotnej. Rozwój spowiedzi prywatnej, jako równoprawnej ze spowiedzią powszechną, przypada na czasy Grzegorza Wielkiego. Dopiero w XVI w. wprowadzone zostały powszechne dziś konfesjonały. Dzisiejsze praktyki pokutne reguluje Ordo Penitentiae (1973). wprowadził do dziś obowiązujące przepisy dotyczące pokuty, tj. obowiązek spowiedzi przynajmniej raz w roku w czasie

Tajemnica spowiedzi:

Tajemnica spowiedzi jest podstawowym obowiązkiem księdza, obwarowana wieloma karami prawa kanonicznego, tak więc nie jest szerzej znany żaden przypadek złamania tej tajemnicy. Dodatkowo kapłan ma obowiązek zachowywać się tak, jakby w ogóle spowiedź nie miała miejsca. Tajemnica spowiedzi jest szanowana przez prawo większości krajów (bardziej niż tajemnica lekarska, z której może zwolnić sąd, ponadto lekarze nie są zobowiązani do zachowania tajemnicy lekarskiej przy konsultacjach z innymi lekarzami), dlatego też ksiądz jest m.in. zwolniony z obowiązku zeznawania z faktów, o których dowiedział się podczas spowiedzi. Tajemnica spowiedzi wiąże także osoby trzecie, które poznały treść spowiedzi zarówno przypadkowo, jak i nieprzypadkowo (np. tłumacze).

Częsta spowiedź:

Częsta spowiedź z grzechów lekkich jest zalecana przez Kościół dla wszystkich wierzących. Przypomniał o niej np. Pius XII w encyklice Mystici Corporis Christi. "Przez [częstą spowiedź] bowiem wzmaga się poznanie siebie, rośnie pokora chrześcijańska, tępi się złe obyczaje, zapobiega się lenistwu duchowemu i oziębłości, oczyszcza się sumienie, a wzmacnia wola, zapewnia się zbawienne kierownictwo duszy, a wreszcie mocą tego sakramentu pomnaża się łaska.".

Wielu świętych spowiadało się co tydzień, m.in. Franciszek Salezy czy Josemaria Escriva. Cotygodniową spowiedź praktykował m.in. św. Jan Paweł II.

W obecnej praktyce duszpasterskiej przyjęła się spowiedź co miesiąc. W Polsce wiele osób spowiada się w pierwsze piątki każdego miesiąca. Zwyczaj ten pochodzi z tradycji przyjmowania wynagradzającej Komunii Świętej w pierwszy piątek miesiąca, która wynika z objawień Św. Małgorzaty Marii Alacoque. Usłyszała ona m.in. od Jezusa: Przystępującym przez 9 z rzędu pierwszych piątków miesiąca do Komunii Świętej dam łaskę pokuty ostatecznej, że nie umrą w stanie niełaski ani bez sakramentów świętych, a to Serce Moje stanie się dla nich ucieczką w godzinę śmierci.